Hicri takvim, Müslümanlar için ayın hareketine göre hesaplanan ve 12 aydan oluşan özel bir takvimdir. Miladi takvimden yaklaşık 10 gün kısadır.
İçerikler / Hicri Aylar
Hicri aylar, Müslümanlar için özel bir takvim sistemini oluşturur. Ayın hareketlerine göre hesaplanan bu sistemde, yıl 12 aydan oluşur ve her ay yeni ayın görünmesiyle başlar. Bu sebeple Hicri yıl, Miladi yıla göre ortalama 10 gün daha kısadır. Müslümanlar hem ibadetlerini hem de dini günlerini bu takvime göre düzenler. Ramazan ve Hac gibi önemli ibadetler bu takvime bağlı olur.
Hicri takvimde yıl Muharrem ayı ile başlar, Zilhicce ayı ile sona erer. Muharrem, haram aylardan biridir ve yılın ilk gününü temsil eder. Safer ayı boşluk ve hazırlık ayı olarak bilinir. Rebiülevvel bolluk ve bereketi simgelerken, Rebiülahir baharın sonunu ifade eder. Cemaziyelevvel ve Cemaziyelahir ise yazın son dönemleri ve kuraklıkla ilgilidir.
Recep ayı, mübarek aylardan biri olarak ön plana çıkar. Saygı ve onur anlamlarını taşır. Bunun yanı sıra Şaban ayı, Ramazan’a hazırlık ayıdır. Ayrıca dağılan anlamı taşır.
Ramazan ayı, oruç ibadeti vesilesiyle en değerli kabul edilen ay olarak gündeme gelir. Şevval, Ramazan Bayramı’nın başladığı aydır ve bu ayda 6 gün oruç tutulur. Ek olarak Zilkade, barış ve güven ayı olarak bilinir. Ayrıca Zilkade de haram aylardan biridir.
Zilhicce, Hac ayıdır ve Müslümanlar için yeri ayrıdır. Bu ayda Kurban Bayramı gibi ibadetler yerine getirilir. Ayrıca Hicri aylar süresince ibadetler, özel günler ve dini ritüeller planlanır. Her yıl Hicri ayların tarihleri Miladi takvime göre değişiklik gösterir. Bu sebeple mübarek günler her yıl farklı zamanlara denk düşer.
Hicri takvim yalnızca zamanı göstermez. Aynı zamanda kültürel ve manevi bir rehber olarak ön plana çıkar. Müslümanlar bu takvim neticesinde ibadetlerini düzenler ve dini günleri takip eder. Ayrıca Hicri aylar, Müslümanların hayatlarında düzen ve farkındalık oluşturur. Her ay yeni bir başlangıç olur. Bu noktada manevi arınmayı temsil eder. Bunun sonucunda ise Hicri aylar sadece ibadet değil, kültürel kimlik açısından da önemli görülür.
Öte yandan Hicri aylar, Müslümanların kullandığı özel bir takvimdeki 12 ayı ifade eder. Ayın hareketine göre hesaplanan bu takvim, Miladi takvimden ortalama 10 gün daha kısa olur. Her ay, yeni ayın yani hilalin görünmesiyle başlar. Ayrıca ibadetlerin zamanı buna göre belirlenir.
Her ayın kendine özgü bir anlamı ve önemi bulunur. İşte sırasıyla Hicri aylar şu şekilde;
Hicri aylar, Müslümanların ibadetleri ve özel günlerini düzenlemelerinde rehber niteliği taşır. Tarihler her yıl Miladi takvime göre değişir. Bu nedenle Ramazan ve diğer mübarek günler farklı zamanlara denk gelir.
Hicri Takvim, Peygamberimizin Mekke'den Medine'ye hicretini başlangıç kabul eder. Ayrıca ayın dünya çevresinde dolanımını esas alan bir takvimdir. Hicri Takvim, Hicri Şemsi ve Hicri Kameri Takvim olmak üzere ikiye ayrılır.
Hz. Peygamber, Hz. Ebubekir ile birlikte Safer ayinin 27.günü Medine'ye hicret etmek üzere Mekke'den ayrılmıştır. Sevr Mağarası'nda 4 gece kaldıktan sonra 1 Rebiülevvel Pazartesi günü Sevr Mağarasından Medine'ye doğru yola çıkmıştır. 20 Eylül 622 Pazartesi günü / 8 Rebiülevvel Küba köyü'ne gelmiştir. Küba Mescidi'ni inşa etmiş ve 12 Rebiülevvel Cuma günü Medine'ye doğru hareket etmiştir.
Birinci, Hz. Peygamberin Küba'ya geliş günü olan 20 Eylül 622 tarihi, Hicri yıl başlangıcı olarak kabul eden ve dünyanın güneş etrafındaki dolanımını esas alan Takvim sistemine Hicr-i Şemsi denilmekte.
İkinci, İslamiyet öncesinde her önemli olay tarih başlangıcı olarak görülürmüş. En son Fil Vakası takvim başlangıcı olarak kabul edilmiş. Bu uygulamada yıllar her önemli olaya göre sayılarak geldiği için pek çok karışıklığa sebep oluyormuş. Hz. Ömer zamanında Hicretin 17. senesinde alınan bir karar neticesinde Hicretin olduğu sene Hicri Takvimin 1. yılı ve o yılın Muharrem ayı da Hicri Kameri takvimin yıl dönümü kabul edilmek suretiyle, o yıl 1 Muharrem'in rastladığı 16 Temmuz 622 tarihi de Hicri Kameri Takvimin başlangıcı olarak kabul edilmiş. Ayrıca biz bunu Hicri Kameri Takvim olarak değil, Hicri Takvim olarak bilmekteyiz.
Hicri Kameri Takvimde aylar yukarıda da belirtildiği üzere sırasıyla; Muharrem, Safer, Rebiülevvel, Rebiülahir, Cemaziyelevvel, Cemaziyelahir, Recep, Şaban, Ramazan, Şevval, Zilkade ve Zilhicce olarak sıralanır.